Jutlandia Północna – atrakcje, krajobrazy i plaże w Danii Północnej. Co warto zobaczyć na Jutlandii?

Weekend w Danii to doskonała okazja na poznanie części jednego z jej regionów. Choć kraj ten jest stosunkowo niewielki i jego europejska, kontynentalna część wraz z przyległymi wyspami wydaje się mało urozmaicona krajobrazowo to odwiedzający znajdą tutaj kilka miejsc, którymi z pewnością się zachwycą. Krajobrazy Danii to przede wszystkim niziny i łagodne wzgórza, ale także klify i szerokie plaże rozwiniętego wybrzeża. Jednym z najciekawszych miejsc w Danii jest Jutlandia Północna, której atrakcje są zdecydowanie warte zobaczenia, a pobyt tutaj może okazać się niezapomnianą przygodą. Tak było w moim przypadku, dlatego bardzo chętnie pokażę Wam atrakcje Jutlandii Północnej, które wprawiły mnie w prawdziwy zachwyt.

Jutlandia Północna – gdzie się znajduje? Krótka charakterystyka.

Zastanawiając się nad tym, ile wysp ma Dania, warto sięgnąć do oficjalnych źródeł. Zgodnie z oficjalnymi danymi pochodzącymi z Ministerstwa Spraw Zagranicznych Danii kraj ten posiada 1419 wysp i wysepek, z których 443 posiadają nazwy, a jedynie 78 jest zamieszkałych. Statystyki te pochodzą z 2013 roku, natomiast pięknie obrazują charakter tego państwa, nieodłącznie związanego z morzem i oceanem. Można by rzec, iż duński ląd z wodą wiąże tak wiele wspólnych rzeczy, jak wiele w Danii znajdziemy mostów i połączeń promowych łączących brzegi rzek, wyspy między sobą oraz morskie lądy z kontynentem europejskim – mnóstwo.

Trzecią największą wyspą Danii jest Nørrejyske Ø, która wchodzi w głównej mierze tworzy region Jutlandia Północna. Co ciekawe, wyspa ta jest stosunkowo młoda, gdyż dopiero w XIX wieku na skutek sztormu przerwane zostało połączenie lądowe między tym obszarem, a kontynentem europejskim. Wcześniej ląd ten był półwyspem przyrostkowym, połączonym z Półwyspem Jutlandzkim cienką naturalną „groblą” tzw. tombolo. Wyspa Nørrejyske Ø odcięta została przez cieśninę Limfjorden łączącą Morze Północne z cieśniną Kattegat.

Jutlandia Północna jest dziś jednym z duńskich regionów, w której skład wchodzi wyspa Nørrejyske Ø, a także inne wysepki i część kontynentalnego Półwyspu Jutlandzkiego tworzące jedne z najpiękniejszych krajobrazów Danii. Tutaj znajduje się najdalej na północ wysunięty punkt skandynawskiej Danii – przylądek Grenen, ikoniczna latarnia morska Rubjerg Knuje Fyr, największe ruchome wydmy Europy Północnej – Råbjerg Mile, przybrzeżne systemy wojennych fortyfikacji m.in. w Løkken oraz urocze miasteczko Skagen. Miejsca te to jedne z największych atrakcji Jutlandii Północnej oraz całej Danii, które nieco dokładniej Wam przybliżę.

Największym miastem Jutlandii Północnej jest Aalborg. Liczba jego mieszkańców dochodzi do 120 tysięcy, a chcąc odwiedzić największe atrakcje Jutlandii Północnej położone na Nørrejyske Ø sporo turystów wjeżdża na wyspę właśnie tutaj. Znajduje się tu jeden z 4 mostów prowadzących z kontynentu na wyspę oraz jedyny podwodny tunel. Ponadto z innych miejscowości na wyspę Nørrejyske Ø można dopłynąć także dzięki przeprawom promowym.

Jak dojechać do Jutlandii Północnej – Dania na weekend

Jutlandia Północna to świetna propozycja na weekend w Danii. Region ten jest świetną alternatywą dla ultrapopularnej Kopenhagi oraz chętnie odwiedzanego Legolandu. Można tutaj dotrzeć na kilka sposobów. Oczywistym jest dojazd do Jutlandii Północnej samochodem. Od granic Polski w okolicy Świnoujścia na przylądek Grenen – najdalej na północ wysunięty punkt w Danii wyłącznie drogą lądową musimy pokonać dystans około 840 km.

Szansą na odwiedzenie Jutlandii Północnej jest także przejazd z Kopenhagi, do której można dolecieć samolotem z wielu polskich lotnisk. Chcąc przemierzyć Danię samochodem ze stolicy – Kopenhagi do Skagen należy liczyć się z długą trasą. Wybierając tę opcję mamy do pokonania drogą lądową około 520 km. Ja dotarłem do Jutlandii Północnej właśnie w ten sposób. Przejazd samochodem w trakcie wycieczki, na którą zabrali mnie moi przyjaciele mieszkający w Kopenhadze – Julia i Krzysiu, to świetna okazja na oglądanie krajobrazów Danii. Oczywiście alternatywą dla długiej trasy jest skrócenie jej poprzez skorzystanie z promu. W tym przypadku natomiast należy liczyć się z koniecznością dopasowania przejazdu do godzin kursowania promu.

Jednocześnie chcąc udać się w ten region z bliższego lotniska niż Kopenhaga, można skorzystać z połączeń lotniczych do Billund lub Aarhus, a następnie wynająć samochód. Z głównych duńskich miast do Skagen można dojechać również pociągami i autobusami, jednak komunikacja publiczna nieco ogranicza mobilność na tym obszarze.

Biwakowanie w Danii

Dania to świetny kraj dla osób, którzy uwielbiają podróżować z namiotem. Należy natomiast pamiętać, że nie wszędzie możemy się rozbijać. Sprawę znacznie ułatwiają mapy, które wyraźnie pokazują miejsca udostępnione pod biwakowanie w Danii. Niektóre z takich punktów to po prostu wyznaczone kwatery, a niektóre posiadają całą infrastrukturę, między innymi drewniane otwarte domki, ubikacje i łazienki oraz źródła wody pitnej. Szczegóły dotyczące biwakowania w Danii wraz z mapami miejsc do legalnego nocowania na dziko oraz zasadami korzystania z nich możecie znaleźć na stronie internetowej Duńskiego Ministerstwa Środowiska. Należy pamiętać, iż biwakując w Danii wszelkie śmieci musisz zabrać ze sobą z powrotem, aby pozostawić miejsce w nienaruszonym stanie.

Biwakowanie w Danii to genialna okazja na doświadczenie wyjątkowości natury i krajobrazów tego kraju. Tego typu aktywność mocno przybliża do przyrody i jednocześnie pozwala dostrzec jej wagę w życiu codziennym poprzez przebywanie z nią w harmonii. To również świetny sposób na przebywanie w pobliżu największych atrakcji Jutlandii Północnej oraz naturalnych miejsc, które warto zobaczyć w Danii.

Podczas naszego wyjazdowego weekendu w Danii nocowaliśmy w dwóch miejscach do biwakowania. Jednym z nich był najbardziej podstawowy (primitiv), który wyposażony był jedynie w palenisko oraz drewniane ławki i stół, natomiast drugi posiadał znacznie bardziej rozbudowaną infrastrukturę. W jej skład wchodziło miejsce na ognisko z rusztem, drewniane otwarte chatki na podwyższeniu dla wędrowców bez namiotów, ubikację, a także źródło pitnej wody.

Wyznaczonych miejsc do biwakowania w Danii jest naprawdę sporo, dlatego dla szacunku i poszanowania natury korzystajmy wyłącznie z udostępnionych i oznaczonych spotów.

Jutlandia Północna – atrakcje wybrane

Jutlandia Północna atrakcje posiada naprawdę wyjątkowe. Choć ciężko mówić tutaj o ogromnej różnorodności, która zdecydowanie nie kroczy w parze ze skandynawską Danią to nadmorskie ekosystemy potrafią zachwycić. Przyjrzyjmy się bliżej miejscom odwiedzonym przeze mnie podczas zwiedzania tej części kraju. Zdecydowanie są one moim zdaniem warte odwiedzenia, polecenia i skupienia uwagi.

Skagen, Jutlandia Północna – popularny kurort w Danii

Choć Skandynawia nie kojarzy się raczej z wakacyjnym kierunkiem wypoczynkowym to plaże w Danii oferują całkiem duże letnie możliwości. Popularnym miasteczkiem wakacyjnym w Jutlandii Północnej jest miejscowość Skagen. To najdalej na północ wysunięte miasto skandynawskiej części Danii. Zamieszkuje je około 7 500 mieszkańców, a w sezonie wakacyjnym jest bardzo chętnie odwiedzane. To urocze miasteczko położone na jednym z duńskich krańców charakteryzuje się uroczą zabudową, typową dla regionu. Skagen to jednocześnie jeden z najważniejszych duńskich portów rybackich, ale także prężnie działający ośrodek wakacyjny. Latem przyjeżdżają tutaj około 2 miliony turystów, zachęceni przede wszystkim naturą i spokojem Jutlandii.

Skagen to nie tylko skandynawski urok oraz skarbnica regionalnej historii, ale przede wszystkim przyrodnicze atrakcje Jutlandii Północnej. W okolicy znajdziemy kilka wyjątkowych miejsc, które warto odwiedzić w Danii. Lokalizacja Skagen sprawia, że miasto jest genialną bazą wypadową do ich odkrywania.

Przylądek Grenen – najdalej na północ wysunięty punkt Danii

Kilka kilometrów od miasteczka Skagen znajduje się duńska atrakcja przyrodnicza, która przyciąga rzesze turystów. Jest to przylądek Grenen – najdalej wysunięty na północ punkt skandynawskiej Danii.

Już sama lokalizacja sprawia, iż jest to jedna z największych atrakcji Danii. Odwiedzając przylądek Grenen mamy także ogromną możliwość zetknięcia się z wodami dwóch mórz. To właśnie tutaj Morze Północne łączy się z Bałtykiem, a stojąc na punkcie widokowym lub spacerując plażami możemy wyraźnie zauważyć łączące się wody. Wody Morza Bałtyckiego różnią się od wód Morza Północnego. Ma na to wpływ wiele czynników, między innymi związane jest to z różnicami w zanieczyszczeniu oraz zasoleniu akwenów. Oczywiście te dwie cechy charakteru mocno na siebie wpływają, gdyż Morze Bałtyckie jest morzem śródlądowym z ograniczonymi możliwościami wymiany wód z Wszechoceanem, zasilanym wodami dużych rzek. Morze Północne ma natomiast bezpośrednie połączenie z Atlantykiem. W związku z dopływem słodkiej wody rzecznej w Bałtyku pojawia się też sporo zanieczyszczeń. Są to zarówno śmieci i nieczystości produkowane przez człowieka, ale także osady naturalne, które rzeki niosą do morza.

Spacerując podwodną mierzeją, na którą stale Morze Północne nanosi osadów, możemy symbolicznie wejść w mieszające się wody dwóch mórz.

Odwiedzając przylądek Grenen mamy szansę doświadczyć bogactwa lokalnej natury i oglądać zasiedlające wydmy ptaki. Warto wspomnieć natomiast, że o ile plaże w Danii są piękne, o tyle w tutejszych wodach mieszka naprawdę sporo meduz. Ich liczna obecność powstrzymuje wiele osób przed kąpielami w wielu miejscach. Chcąc kąpać się na duńskich plażach warto zwrócić na to uwagę, gdyż kontakt z nimi może spowodować problemy zdrowotne.

Przylądek Grenen to również świetna możliwość obcowania z historią regionu. Znajdziemy tutaj bunkry, które zostały zbudowane w czasie II wojny światowej przez Niemców. Miały one za zadanie chronić okupowany obszar Danii przed atakami z morza, a jednocześnie pomagać w kontrolowaniu duńskich cieśnin.

Råbjerg Mile – jedna z największych przyrodniczych atrakcji Danii

Znajdujące się na południe od miasteczka Skagen Råbjerg Mile to największy w północnej Europie obszar ruchomych wydm. Wielu z nas zapewne kojarzy nasze słowińskie wydmy. Ci, których zainteresował ten naturalny fenomen z pewnością stwierdzą, że Jutlandia Północna jest warta odwiedzin. Wielkość obszaru Råbjerg Mile jest naprawdę imponująca. Tutejsze wydmy osiągają wysokość 40 metrów n.p.m. zajmując obszar 2 km2. Przemieszczają się w kierunku północno-wschodnim z prędkością 18 metrów rocznie.

Te jedne z najpiękniejszych naturalnych krajobrazów Danii przyciągają rocznie około ćwierć miliona turystów. Spacerując wydmami Råbjerg Mile należy natomiast mieć na uwadze charakter tutejszej pogody. Wędrując latem po tej atrakcji Jutlandii Północnej nieźle obrywaliśmy od drobinek piasku. W Danii wieją naprawdę silne wiatry, również latem. Nagrzane słońcem ziarna potrafią w słoneczne dni boleśnie obić i oparzyć skórę. Dobrym wyjściem jest spacer w długich spodniach i dłuższym rękawie, a także okularach i czapce, co uchroni przed uderzeniami.

Råbjerg Mile jest doskonałym miejsce do doświadczenia dynamiki i zmienności nadbrzeżnego krajobrazu Danii i Jutlandii Północnej. Ruchome wydmy to ogromna atrakcja, ale także cenna lekcja.

Przed siłami przyrody ciężko się uchronić, czego doświadczył również ten obszar. Wędrujące z kierunku południowo-zachodniego wydmy odsłaniają przysypane wieku wcześniej obszary, które wypełnia woda tworząca jeziora i tereny podmokłe, dające życie roślinności i zwierzętom.

Stary Kościół w Skagen – pogrzebana w piachu atrakcja Jutlandii Północnej

Ikonicznym miejscem, które warto zobaczyć w Jutlandii Północnej oraz jednocześnie jedną z najciekawszych atrakcji Danii jest tzw. Stary Kościół w Skagen. W języku duńskim nazywa się go „Den Tilsandede Kirke”, czyli Pogrzebany Kościół. Rzeczywiście został on zasypany przez wciąż wędrujące masy piachu wydm Råbjerg Mile.

Stary Kościół w Skagen to jedna z największych atrakcji okolicy. Zbudowany został w stylu gotyckim w II połowie XIV wieku. Składał się z długiej na 45 metrów nawy oraz wysokiej na około 22 metry wieży. Na początku XVII wieku obszar ten zaczął ulegać procesom pustynnienia. Bezpośredni wpływ na to miały zmiany klimatu i wędrujące w kierunku kościoła wydmy Råbjerg Mile. Z końcem XVIII wieku istniała już regularna potrzeba odkopywania drzwi świątyni dla wiernych uczestniczących w nabożeństwach.

Oficjalnie kościół zamknięto dekretem króla w 1795 roku, zabezpieczono jego wnętrze i zburzono nawę główną. Dziś odwiedzający mogą oglądać jedynie 18-metrową białą wieżę Starego Kościoła w Skagen, którą oszczędzono przed rozbiórką.

Świątynia ta jest jedną z największych sakralnych atrakcji Danii i Jutlandii Północnej. To jeden z najbardziej rozpoznawalnych kościołów w kraju, który przyciąga wielu miłośników historii oraz wyjątkowych krajobrazów. Jego osobliwość inspirowała i nadal inspiruje artystów, w tym duńskiego pisarza Hansa Christiana Andersena.

Rubjerg Knude – piaszczyste klify duńskiej Jutlandii Północnej

Miejscem, które podczas mojego weekendu w Danii oczarowało mnie najbardziej jest Rubjerg Knude. To piaszczysty obszar położony nad Morzem Północnym, rozciągający się między miasteczkami Lønstrup i Løkken. Charakter terenu jest wręcz magiczny.

To nie tylko obszar wydm, ale również piaszczyste klify, które ścianami schodzą do wód Morza Północnego. Wysokości klifu osiągają około 50 metrów. Wartości te są oczywiście zmienne, na co wpływ ma dynamika i zmienność tutejszego krajobrazu. Najwyższy punkt całego obszaru wznosi się na wysokość do 100 m n.p.m., co sprawia, że jest to jedna z najwyższych ruchomych wydm Europy.

Wydmy Rubjerg Knude zostały ukształtowane podobnie jak te w Råbjerg Mile. Są to złoża piasku, który osadził w tym miejscu cofający się lądolód. Silny wiatr wywiewał materiał doprowadzając do pustynnienia obszaru, na co wpływ mają również wilgotność powietrza oraz temperatura. Te same czynniki powodują dziś poruszanie się wydm oraz zasypywanie i odkrywanie terenu.

Bardzo rozpoznawalnym punktem tego terenu jest latarnia morska Rubjerg Knude Fyr. Tę 23-metrową budowlę postawiono na piaszczystych wzgórzach w 1900 roku. Co ciekawe, początkowo znajdowała się ona na obszarze trawiastym około 200 m od wybrzeża.

W kolejnych latach natomiast ze względu na cofanie się wybrzeża i nawiewanie wydm przenoszono ją oraz odkopywano. W 1968 roku wyłączono ją z użytku, zaś w 2019 roku ze względu na obrywanie się klifu przesunięto ją w głąb lądu.

Latarnia morska Rubjerg Knude Fyr to dziś jedna z największych atrakcji Jutlandii Północnej. Jest to również miejsce, które warto zobaczyć w Danii, szczególnie podczas zwiedzania samochodem. W pobliżu obszaru znajdują się parkingu i miejsca do legalnego biwakowania. Myśląc jednak o odwiedzinach tego miejsca warto odpowiednio się ubrać.

Zwiedzanie latarni morskiej Rubjerg Knude Fyr

Mimo iż Rubjerg Knude Fyr jest latarnią morską wyłączoną z użytku to wciąż jest otwarta dla zwiedzających. Wstęp do środka jest bezpłatny, zaś sama latarnia nie jest zamykana. Wewnątrz znajdują się metalowe schody prowadzące na górę budowli, a także okna z powybijanymi szybami. To kluczowa informacja dla zwiedzających obszar Rubjerg Knude, ponieważ wiejące tutaj wiatry mogą być naprawdę nieprzyjemne, a w budynku można się przed nimi schronić.

Jutlandia Północna to bardzo wietrzny obszar. Również podczas naszego zwiedzania Danii samochodem mieliśmy do czynienia z bardzo silnymi podmuchami. Odwiedzając Rubjerg Knude Fyr o zachodzie słońca mogliśmy oglądać zapierający dech w piersiach spektakl piachu, światła i minimalizmu architektonicznego. Jednocześnie dosłownie dech w piersiach zapierał pył i piach wzbijający się w powietrze przy silnym wietrze.

Było to doświadczenie bardzo osobliwe, niełatwe, ale jednocześnie bajeczne. Widok przypominał scenę z Małego Księcia. Stojąca samotnie wysoka wieża, dająca schronienie w pylastej mgle, złote światło zachodu, które po zajściu słońca za horyzont rozlało się różowymi i purpurowymi płomieniami na chmury. Gdzieś spomiędzy nich wyglądał świecący jasno księżyc, który idealnie współgrał z pomarańczowymi wydmami. Całości momentu dopełnił pojawiający się wieczorem pas Wenus – różowa łuna okalająca widnokrąg.

Nie mogę nie napisać, iż było to jedno z najpiękniejszych doświadczeń w moim życiu. Z drugiej strony były to też niełatwe chwile. Wiatr wciskał drobiny piachu dosłownie wszędzie. Pomimo posiadania długich spodni, kurtki przeciwwiatrowej i przeciwdeszczowej z kapturem oraz okularów przeciwsłonecznych pył miałem w płucach, nosie, uszach, a nawet w oczach. Był to jednocześnie gorący piach nagrzany słońcem, który uderzał w twarz.

Przygotowując się do zwiedzania tego terenu warto więc dobrze się przygotować i odpowiednio ubrać, ponieważ takie sytuacje mogą być nie tylko niekomfortowe, ale także niebezpieczne dla zdrowia.

Tej nocy spaliśmy w namiotach w jednym z pobliskich oficjalnych miejsc do biwakowania w Danii.

Løkken – plaże w Danii idealne do letniego wypoczynku

Jeśli myślicie o plażach w Danii to Jutlandia Północna ma do zaproponowania kilka miejsc świetnych pod wypoczynek. Jednym z nich jest miasteczko Løkken. Założona w XVII wieku miejscowość kiedyś opierała swoją działalność na sukcesach handlowych i rybackich, zaś dziś przyciąga turystów spragnionych morskich wrażeń i odpoczynku.

Løkken to szerokie piaszczyste plaże, idealne do różnych aktywności. Warto pamiętać, że wody Morza Północnego z uwagi na szerokie połączenie z Atlantykiem bywają chłodniejsze od tych w Bałtyku.

W ubiegłym wieku miasteczko było bardzo silnie oblegane przez wczasowiczów z innych dużych miast Jutlandii. Latem uruchamiano specjalne połączenia kolejowe z Aalborg, którymi w kilkudziesięciu wagonach przyjeżdżali turyści. Dziś stacja kolejowa w Løkken nie pracuje, a budynek dawnego dworca jest jedną z miejscowych atrakcji.

Ciekawostką jest to, iż na plaże w Løkken można wjechać samochodem i przy dobrych warunkach swobodnie się nimi poruszać.

Plaże w Danii, również te w Løkken to oprócz szansy na wypoczynek wśród natury także szansa na dotknięcie historii. Plaża w północnej części Løkken usłana jest fortyfikacjami i bunkrami, które w trakcie II wojny światowej zbudowali Niemcy. Wspomniana linia kolejowa służyła w okresie wojennym przede wszystkim do transportu surowców na potrzeby budowy umocnień.

Jutlandia Północna to wyraźny świadek tego trudnego okresu. Tutejsze bunkry są częścią nigdy nieukończonego Atlantyckiego Muru, którym Niemcy chcieli chronić okupowane tereny przed wojskami alianckimi od południa Francji aż po daleką, arktyczną północ Norwegii.

Løkken to świetne miejsce na oddech po podróży po Danii samochodem. To również wspaniała propozycja na spędzenie weekendu i rozkoszowanie się plażami Danii. Jednocześnie miasto dzieli nieduża odległość od pozostałych wspomnianych atrakcji Jutlandii Północnej. Z tego względu warto rozważyć Løkken lub Skagen jako bazę wypadową podczas weekendowego zwiedzania Jutlandii Północnej.

Inne atrakcje Jutlandii Północnej, które warto odwiedzić

Weekend to zdecydowanie za mało czasu, aby odwiedzić wszystkie ciekawe miejsca, jakie oferuje Jutlandia Północna. Choć podróżowanie po Danii samochodem jest bardzo komfortowe i pozwala dotrzeć łatwiej w wiele miejsc to chętni na bardziej szczegółowe zwiedzanie tej części kraju powinni spędzić tutaj nieco więcej czasu. Skandynawska część Danii posiada 5 parków narodowych, natomiast jeden znajduje się w regionie Jutlandia Północna. Jest nim Park Narodowy Thy, który chroni faunę, florę i krajobraz zachodniego wybrzeża. Specjalną ochroną otoczone są tutaj przede wszystkim wydmy oraz wrzosowiska.

W regionie znajdziemy też wiele przykładów zabytkowej architektury sakralnej, pozostałości po czasach Wikingów oraz urocze drewniane wiatraki. Ciekawym historycznie miejscem jest Aggersborg oraz renesansowa rezydencja Voergaard. Będąc w Jutlandii Północnej warto też zwiedzić opactwo Børglum znajdujące się nieopodal Løkken.

Jutlandia Północna to wyjątkowy obszar

Jutlandia Północna to doskonała propozycja na weekend w Danii. Tutejsza natura, która objawia się nie tylko w postaci nadbrzeżnych fenomenów, jest naprawdę warta uwagi. Dania to kraj, który uważany jest za jeden z najszczęśliwszych na świecie. Tutejsza sielskość i ład pozwalają prawdziwie odpocząć. Dodatkowo poczucie spokoju wzmaga łączność z naturą, jakiej można doświadczyć podczas legalnego biwakowania. Plaże w Danii północnej są genialną okazją na ułożenie myśli w rytm załamujących się fal oraz przewietrzenie silnym często wiatrem.

Atrakcje Jutlandii Północnej sprawią, że pobyt tutaj będzie jak najbardziej udany. Również pod katem fotograficznym region ten posiada sporo ciekawych miejsc. Ja miałem możliwość fotografowania lokalnej przyrody oraz architektury, co wykorzystałem z ogromną przyjemnością. Znajdujące się w tym spisie zdjęcia wykonałem dzięki obiektywom Sigma 70-200 f/2.8 oraz Sigma Art 14-24 f/2.8, które świetnie spisały się w słońcu i pyle Jutlandii Północnej.

Jutlandia Północna to obszar, który mocno zachęcił mnie do zgłębiania nie do końca odkrytych jeszcze miejsc Danii. Po powrocie z wyjazdu nieco głębiej eksplorowałem na mapach miejsca, które warto zobaczyć i do których odwiedzin będę zdecydowanie dążył w przyszłości.